Bilgi teknolojisindeki gelişmelerin ürünü olan otomasyon ve scada sistemlerini sektörler kendi ihtiyaçlarına göre şekillendirmekte proses, üretim, makinaların çalışması gibi basamaklar otomasyona bağlı olarak çalışmaktadır yani bir nevi otomasyon kontrolünde çalışma olmaktadır.
Arıtma Tesisinizden Mesaj Var
Bilgi teknolojisindeki gelişmelerin ürünü olan otomasyon ve scada sistemlerini sektörler kendi ihtiyaçlarına göre şekillendirmekte proses, üretim, makinaların çalışması gibi basamaklar otomasyona bağlı olarak çalışmaktadır yani bir nevi otomasyon kontrolünde çalışma olmaktadır. Teknolojideki bu gelişme insanın da rolünü değiştirmiş, İnsan burada her bir makinanın ve basamağın yerinde işletilmesinden ya da kontrolünden çok tek bir merkezden tüm makine ve basamakların bağlı bulunduğu otomasyon sisteminin işletilmesi ve kontrolü rolünü üstlenmiştir. Böylece otomasyon programı ile sektörler insan kaynaklı hataların önüne geçmiş hem de tek merkezden kontrol ile işletilebilirliklerini ve denetimlerini kolaylaştırmıştır.
Atıksu arıtma tesisleri gerek proses olarak gerekse ekipman fazlalığı açısından kontrol edilmesi kolay olmayan sistemlerdir. Özellikle saha içindeki birçok ekipmanın birbiriyle uyum halinde çalışmasını bir orkestraya benzetebiliriz. Nasıl bir orkestrada enstrümanlardan bir tanesi dahi uyum içinde olmadığında ortaya kötü bir müzik çıkarsa aynı şekilde arıtma tesislerinde de herhangi bir ekipman çalışması gerektiği gibi çalışmayıp uyumu bozduğunda tesisin verimini kaybedeceği düşüncesinden yola çıkarak arıtma tesislerimizde otomasyona önem vermekteyiz.
Arıtma tesisinde ki tüm akışın kontrolü ve ekipmanların tek tek manuel olarak operatör tarafından kullanımına bırakmak sonuçta hatalı durumları ortaya çıkarabilir. Bu sebeplerden dolayı ayrıca gelişen teknolojiyi yakalayabilmek için atıksu arıtma tesislerinde otomasyon uygulamaları yapmak insana bağlı hataları en aza indirir. Otomasyon sistemi kullanılmayan tesisler günümüz şartlarında fazlasıyla ilkel kalmaktadır.
Otomasyon uygulamaları aynı zamanda ekipmanların hatalı durumlarda çalışmasını önler. Böylelikle ekipmanların daha uzun ömürlü olarak çalışması sağlanır. Ayrıca bu sistemlerle tesis sahasında oluşan arıza ve sorunların takip edilmesini ve acil bir durum olduğunda bilgilendirilmesini sağlamaktadır.
2010’ların başından itibaren yükselen internet uygulamaları özellikle nesnelerin interneti, son dönemde daha da kendini hissettiren ve bir lüks olmaktan daha çok ihtiyaç haline gelmiştir. Bu kapsamda otomasyon sistemlerinde kullanılan nesnelerin internet uygulamaları ise SCADA sistemi içerisinde yer almaktadır. SCADA uygulamaları sayesinde sistemde olan her durum internet üzerinden ulaşılabilir hale gelmektedir.
SCADA “Supervisory Control And Data Acquisition” kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuştur. Dilimize “Danışmalı Kontrol ve Veri Toplama Sistemi “ veya “Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi“olarak çevrilmiştir. En kısa özeti ile SCADA sistemleri geniş alana yayılmış tesislerin tek bir merkezden bilgisayar, cep telefonu veya tablet gibi cihazlarla izlenebildiği bir sistemdir. Temel olarak bir yazılımdır. Nükleer güç üretiminden hidroelektrik santrallerine, endüstriyel üretimden kilometrelerce uzunluktaki elektrik ve su hatlarında kullanılan bu yazılımı Artemis Arıtım olarak bizler de yapımını üstlenmiş olduğumuz atıksu arıtma tesislerinde kullanmaktayız.
SCADA sistemleri sayesinde tesisteki tüm veriler (tank ve havuz seviyeleri, kimyasal seviyeleri, ekipmanların çalışma durumları vb.) izlenebilir. Bunun dışında tesisteki tüm ekipmanlar tek tek ve otomatik konumda birbiriyle ahenk içinde çalıştırılabilir. Gerekli durumlarda giriş su parametrelerinin değişmesi durumunda uzaktan bağlanma özelliği ile uygulayıcı şirket sistem ayarlarında değişiklik yapabilir. Tesise eklenecek sensörler ve ölçüm cihazları yardımı ile tesisteki kimyasalların durumu, arıtılan su miktarı (anlık, günlük, aylık, yıllık), elektrik tüketimi ve su analiz değerleri takip edilebilir. Bu verilerden mali değerleri girilerek arıtılan su miktarı başına maliyet değerleri ortaya çıkarılabilir. Ayrıca bu veriler anlaşır şekilde belirli serverlarda saklanarak, internette bir siteye yazılabilir.
Scada sisteminin belki de en değerli yararı tesisle ilgili çalışmayı engelleyen veya kazaya sebebiyet verebilecek durumları e-posta veya kısa mesaj yoluyla ilgili kişilere bilgi verebilmesidir. Bu bilgilerle sahada olan birçok olaya hâkim olunabilir. Bunu günlük hayatımız ile özdeşleştirdiğimizde nasıl ki cepte alışveriş, cepte bankacılık gibi uygulamalar ile insanlar yolda, metroda, hemen hemen her ortamda hayatlarını kolaylaştıracak bilgi ve isteklere ulaşabiliyorsa arıtma tesisinde gelecek bir mesaj ile ilgili kişi mesai dışında olsa bile anında müdahale edebilecek gerekli düzeltmeyi yapabilecek ya da tesise birini yönlendirip problemi giderebilecektir. Böylece tesisin yanında bulunmadığı anda ya da mesai sonrası hiçbir şeyden haberi olmadan evinde huzurla oturan tesis sorumlusu ertesi gün tesisin yanına geldiğinde kimyasalların sürekli dozlanıp yerlere döküldüğü, tankların taştığı, ekipmanların çalışmadığı gibi kötü bir seneryo ile karşılaşıp uzun süre işyerinde huzurunun kaçıp sıkıntıya düşmesinin önüne geçilecektir.
Artemis Arıtım olarak bizce atık su arıtma tesislerinde otomasyon ve SCADA uygulamaları kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu sebeple bizler orkestra gibi uyum içinde çalışan arıtma tesisleri ve anında kontrol ile her şeyden haberi olup sıkıntıya düşmeyen operatörler için bu uygulamaları destekler ve çalıştığımız tüm firmalara önermekteyiz. Teknolojiye yönelik atılan adımlar anlık olarak masraf ve gider gibi görünse de zaman gösterecektir ki; çevre, maliyet, süreklilik ve etik açıdan yapılan en değerli yatırımlardır.